Kermis en kerstmis, het klinkt vlakbij elkaar en in de tijd voelt het nog meer zo. Wat zijn de laatste maanden van 2023 weer omgevlogen. Elk jaar ervaren we dat, maar door onder andere alle regen en donkerte van de afgelopen tijd hebben we volgens mij allemaal nu nog meer behoefte aan even rust, lichtjes en gezelligheid. Even je in je kleine wereld terugtrekken, afstand nemen van drukte en werk, mensen opzoeken waar je graag bij bent, en de tijd hebben en maken voor jezelf en elkaar.

Kerstfeest, oorspronkelijk het feest van de geboorte van Jesus. Het is verdrietig dat juist in deze adventtijd een bekende Volendammer is overleden die de lokale vertolking van Jesus Christ tijdens de musical jaren geleden ten gehore bracht. Zijn familie en vrienden zullen hem missen in hun midden, en zo is tegelijkertijd leven en geboorte weer nauw met de dood verbonden. We kunnen niet om de tijdelijkheid van ons bestaan hier op aarde heen.

En wat doen we in die tijdelijkheid? Denken we nog na over het vinden van een goede balans tussen het “Memento Mori”, besef dat je ooit dood gaat, en het “Carpe Diem”, pluk de dag? Wij zijn immers als mensen die nu leven mede verantwoordelijk voor hoe we onze aarde en onze samenleving achterlaten voor de mensen na ons.

Kerstfeest, vredefeest. “Vrede op aarde”, zongen we vroeger in de klas of in de kerk. Die vrede is op dit moment best ver te zoeken. Oorlog nu volop in het gebied waar Kerst zijn oorsprong had, Israel/Palestina, en oorlog in Oekraine, en in heel veel delen van de wereld waardoor net als door alle eeuwen heen, mensen op de vlucht zijn voor honger en geweld. We maken ons zorgen over de gevolgen daarvan in onze eigen omgeving, want “de wereld en de wijk” staan niet meer los van elkaar. Het bestaan van mensen op de vlucht en dat van onszelf hangen met elkaar samen, ook al heeft ieder daar een ander perspectief op. Medemenselijkheid en begrip kan voor vrede in je eigen omgeving veel doen.

Kerstfeest, “en in de mensen een Welbehagen”. Ook dat zongen we in datzelfde kerstlied. Een mooi ouderwets woord, wat dieper gaat dan alleen tevredenheid. Het is ook het besef dat onze omstandigheden of gezondheid niet vanzelfsprekend zijn. Wat hebben we het in dit land gemiddeld genomen eigenlijk goed, als je het afzet tegen heel veel andere landen.

Wie van ons zou hier weg willen en ook gaan? Het is een van de beste landen van de wereld, en onze gemeente een van de mooiste van het land. Toch is het merkbaar en voelbaar dat er veel kritiek op elkaar is, veel onverdraagzaamheid, dat elkaar wat gunnen en ruimte laten soms ver te zoeken is. Terwijl dat juist wel is wat we van de anderen voor onszelf verwachten. Dat betekent voor ieder van ons werk aan de winkel, want als je een ander behandelt zoals je zelf wilt worden behandeld, dan komt het met dat welbehagen voor iedereen wel goed.

Kerstfeest, samen zijn. Voor wie het geluk heeft dat er familie, vrienden of bekenden zijn met wie je de feestdagen of delen daarvan, samen kunt beleven. Dat is ook weer niet vanzelfsprekend. Eenzaamheid, ruzies of schaamte vanwege de levensomstandigheden komt steeds vaker voor. Zo sluiten mensen zich voor elkaar af en wordt de eenzaamheid, het geruzie en bijvoorbeeld het “onbegrepen gedrag” of een eventuele verslaving alleen maar dieper en moeilijker te overkomen. En eigenlijk is het zo eenvoudig: spreek iemand eens aan, zoek een buur die je zelden ziet of spreek iemand die je in de winkel tegenkomt eens aan, maak een praatje, help een ander over de drempel heen die vaak zo hoog is geworden dat iemand zelf de stap niet meer durft te zetten. Niemand wordt gelukkig van alleen zijn, ruzie of armoede. Wij zijn als mensen sociale wezens en samenleven is een werkwoord. Vitamine A, Aandacht, doet wonderen, zowel voor jezelf als voor die ander.

Kerstfeest, feest van het Wonder. Misschien wel de verwondering, dat we er zijn zoals we zijn, dat we het weer gered hebben dit jaar, dat er ondanks alles veel goed is gegaan en we daar dankbaar voor kunnen zijn. Soms lijkt ook dankbaarheid een vergeten begrip, zijn we verleerd om te zien en te benoemen waar we blij mee zijn, wat mooi en goed is. Iedereen voor zichzelf kan vast een aantal dingen benoemen. En laten we ook even stil staan, om ons heen kijken, de kleine dingen zien waar eigenlijk altijd het geluk in zit, maar die we zo vaak als normaal beschouwen: onze gezondheid, met name. Of bijvoorbeeld de schoonheid van muziek, van een vlucht spreeuwen, van een ondergaande zon of een regenboog. Of de vrolijkheid van spelende kinderen, de heerlijke geur van vers brood of een appeltaart. Het je kunnen verwonderen is hoe dan ook een vorm van levenskunst, het Wonder in wat zich aandient, kunnen zien.

Een groot wonder voor mij was afgelopen jaar de aankondiging en negen maanden later de geboorte van mijn kleindochter. Plus het feit dat mijn moeder op haar 89ste dat nog mag meemaken. En daar is onlosmakelijk mee verbonden dat mijn man dat niet meer mee mocht maken, zijn eerste kleinkind. Dat lot is er en kan ik niet beinvloeden; ik heb wel invloed in hoe ik ermee omga. Want alles wat ik hiervoor opschreef, geldt ook voor mij. Zowel het even afstand nemen en rust opzoeken, het zijn met mensen met wie ik graag samen ben, en energie opdoen voor een nieuw jaar straks met nieuwe kansen en nieuwe uitdagingen. Uitdaging alleen al in begrip en medemenselijkheid, in het zoeken van balans tussen verantwoordelijkheid en aanvaarding, in het blijven doen en zien wat goed is ondanks alle kritiek, en het wonder blijven zien in de kleine dingen.

Ik wens u allemaal hele mooie kerstdagen toe, tijd en gezelligheid voor uzelf en elkaar, voor de mensen om u heen. Ik wens u vrede, welbehagen en wie weet een klein wonder.

Tot ziens in het nieuwe jaar
Lieke Sievers, burgemeester